Չգործող կանոնը հանելը վատ չէ, բայց կարելի է մեղմացնել նաեւ «կորոնաթալանը»

Վերջին շրջանում Հայաստանում կորոնավիրուսային հիվանդության առումով համաճարակային իրավիճակը գնահատվում է կայուն, այսօր արձանագրվել է 259 դեպք, երեկ 342 դեպք էր գրանցվել։
Հաշվի առնելով իրավիճակի փոփոխությունը՝ Առողջապահության նախարարությունը նախաձեռնել է սահմանափակումների մեղմացում։
Մասնավորապես, փակ տարածքներում դիմակի կրման պարտադիր պահանջը հանվել է, բացառությամբ բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների:

Նախ արձանագրենք, որ կորոնավիրուսային 2 տարվա ընթացքում այնպես չէ, որ փակ տարածքներում դիմակ կրելը դարձել էր մեր կյանքի անբաժան մասը։ Ու չնայած դա ամենատարրական, ամենահիմնական պահանջն է եղել, որին ժամանակի ընթացքում ավելացել են այլ պահաջներ եւս՝ բաց տարածքում դիմակ կրել, ձեռնոց կրել, ձեւաթուղթ ունենալ, ամեն դեպքում՝ այս երկու տարվա ընթացքում նույնիսկ փակ տարածքներում դիմակ կրելու պահանջը չկատարեցինք։

Այնպես որ, նոր որոշումը դիմակների սահմանափակման մեղմացման մասով, իհարկե, ոգեւորիչ է, բայց մյուս կողմից էլ՝ քաղաքացիները չէին կոտորվել փակ տարածքներում դիմակ կրելով։ Կրում էին, երբ ստուգող էին տեսնում շրջակայքում, երբ դիմացինը՝ տնտեսվարողը, խիստ պահանջ էր ներկայացնում, արգելում էր մուտքը որեւէ օբյեկտ եւ այլն։
Բայց եթե նախարարությունը գնում է մեղմացման համաճարակային իրավիճակը հաշվի առնելով, ճիշտ կանի դիտարկի նաեւ մեղմացումները մյուս ոլորտներում։ Մասնավորապես՝ մի շարք հաստատություններ մուտքը միայն QR կոդով է, ընդ որում՝ եթե մասնավորի դեպքում «բարեխոսելը» հեշտ է, չեն ցանկանում կորցնել հաճախորդին, ապա պետական հաստատությունների դեպքում շատ ավելի խիստ է։

Օրինակ՝ քրեակատարողական հիմնարկներում, բանակում տեսակցությունների համար երկուստեք QR կոդ են պահանջում։ Հիմա հարցը եթե դիտարկենք առողջապահության տեսանկյունից, ստացվում է, որ նույն չպատվաստված եւ թեստ չհանձնած կալանավորը չպատվաստված փաստաբանի հետ հանդիպելիս կորոնավիրուսով չի վարակվում եւ վարակում, բայց երբ հարազատների հետ պետք է հանդիպի, անպայման պետք է թեստ հանձնած լինի կամ պատվաստված, այսինքն՝ հարազատների հետ հանդիպելիս կորոնավիրուսով վարակվելու վտանգը մեծ է, նույնիսկ եթե դիմացինը պատվաստված է։
Ընդ որում՝ նույն պատկերը կարող է լինել նաեւ այլ հիմնարկների դեպքում։ Այն պետական աշխատակիցները, որոնք խրոնիկ դեմ են պատվաստումներին եւ նույնիսկ խիստ սահմանափակումներին դիմանալով չեն պատվաստվել, այլեւս դժվար պատվաստվեն, բայց պետությունը՝ ի դեմս կառավարության, շարունակում է այդ մարդկանց թալանել՝ պահանջելով բացասական թեստ։

Այսինքն՝ եթե իրավասու մարմինը գնում է սահմանափակումների մեղմացման, ճիշտ կլինի դիտարկել նաեւ այլ սահմանափակումների մեղմացման հարցը, այն սահմանափակումների, որոնք անմիջականորեն կապ ունեն մարդկանց կյանքի որակի, սոցիալական վիճակի, բարեկեցության հետ եւ իրենց մեջ զրո առողջապահական կոմպոնենտ են պարունակում։

Պարզից էլ պարզ է, որ շաբաթը մեկ թեստ հանձնող պետական աշխատողը կարող է ամեն վայրկյան վարակվել եւ վարակել կորոնավիրուսով, կամ նույն կալանավորը կարող է վարակվել նաեւ քննիչի, փաստաբանի հետ հանդիպումից։ Այս սահմանափակումները մեղմացնելը ավելի մեծ ազդեցություն կունենա մարդկանց կյանքի վրա, քան փակ տարածքներում դիմակ չկրելը, որը այսպես թե այնպես չէին էլ պահպանում։

Այստեղ առնվազն որոշումների համաչափության հետ գործ ունենք, ավելի պատկերավոր լինելու համար որպես օրինակ կարելի է նշել այն, որ օրինակ, օրենսդիրները որոշեն սպանությունը այլեւս չորակել ծանր հանցագործություն, պատժաչափը կրճատել՝ դարձնելով 1 տարի, բայց ավազակային հարձակումը շարունակի մնալ ծանր հանցագործություն եւ պատժաչափը լինի 7 տարի։ Այս տվյալները, իհարկե, մտացածին են, բայց, իհարկե, մեզանում հաճախակի է լինում, երբ անտեսվում է համաչափության սկզբունքը, արդյունքում հայտնվում ենք աբսուրդ իրականության մեջ։
Հենց համաչափության սկզբունքը պահպանելու նկատառումով էլ եթե կորոնավիրուսի դեմ պայքարի ամենասկզբնական կանոնը, պահանջը հանվում է, ուրեմն կարելի է դիտարկել նաեւ մյուս պահանջների հարցը՝ հատկապես, որ դրանց առողջապահական կոմպոնենտը կասկածելի է։