Արեւմուտքը դատապարտում է, Հայաստանի ԱԳՆ-ն լռում է, իսկ Արայիկ Հարությունյանը ոգեւորված է. Ճիշտը՝ սպասել եւ հետեւել

Վերջին մեկ-երկու տարին բեկումնային կարելի է համարել նաեւ աշխարհաքաղաքական իմաստով։ Համընդհանուր պատուհասները՝ վիրուսների, պատերազմների տեսքով բախեցին շատերի դուռը։

Երեկ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ճանաչել է Դոնեցկի և Լուգանսկի հանրապետությունները։ Այնուհետև ստորագրել է այդ հանրապետությունների անկախության ճանաչման մասին հրամանագրերը։ Դրանցում ՌԴ ԱԳՆ-ին հանձնարարվել է դիվանագիտական կապեր հաստատել Դոնեցկի և Լուգանսկի հանրապետությունների հետ, իսկ պաշտպանության նախարարությանը՝ ապահովել այդ հանրապետություններում խաղաղության պահպանումը ռուսական զինված ուժերի կողմից։ Բացի դրանից՝ Պուտինը Դոնեցկի և Լուգանսկի հանրապետությունների ղեկավարների հետ կնքել է բարեկամության, համագործակցության և փոխադարձ օգնության մասին պայմանագրեր։

Այս որոշումը միանշանակ չի ընդունվել աշխարհաքաղաքական դերակատարների շրջանում, Արևմուտքը Դոնեցկի և Լուգանսկի կազմավորումների ճանաչումը միջազգային օրենքի աղաղակող խախտում է համարում։ Ինչպես ասում են՝ խմորը դեռ շատ ջուր կտանի։ Եվրամիությունը տեղի ունեցածը որակել է միջազգային իրավունքի և Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականության խախտում։ Միացյալ Նահանգները և Մեծ Բրիտանիան հայտարարել են նոր պատժամիջոցների մասին։ Մասնավորապես, Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Բորիս Ջոնսոնը հայտարարել է, որ Ռուսաստանի կողմից Դոնեցկի և Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետությունների (ԴԺՀ և ԼԺՀ) ճանաչումը միջազգային իրավունքի խախտում է, իսկ ԱՄՆ նախագահ Բայդենը պատժամիջոցներ Է սահմանել ԴԺՀ-ի եւ ԼԺՀ-ի նկատմամբ։ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը դատապարտել է Դոնեցկի և Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետությունների (ԴԺՀ և ԼԺՀ) անկախությունը ճանաչելու Ռուսաստանի որոշումը։

ՆԱՏՕ-ի ղեկավար Յենս Ստոլտենբերգը դատապարտել է Ռուսաստանի որոշումը և Մոսկվային մեղադրել Մինսկի պայմանավորվածությունները խախտելու մեջ։
Ուկրաինայի արևելքում գտնվող Դոնեցկի և Լուգանսկի ինքնահռչակ հանրապետությունները ճանաչելու Ռուսաստանի որոշումից հետո Կիևը դիմել է ՄԱԿ-ին՝ Անվտանգության խորհրդի արտակարգ նիստ հրավիրելու խնդրանքով։ ՄԱԿ-ի ԱԽ-ն սկսել է Ուկրաինայի իրադրության քննարկումը։

Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին դատապարտել է Ռուսաստանի կողմից Դոնեցկի և Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետությունների անկախության ճանաչումը՝ այն անվանելով 2008 թվականին Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի ճանաչման սցենարի կրկնությունը, իսկ Ուկրաինայի դաշնակից Թուրքիան դատապարտել է Դոնեցկի և Լուգանսկի անկախության ճանաչումը
Ինչպես տեսնում ենք՝ ամեն ինչ դեռ առջեւում է, երբ հայտարարություններից հետո միջազգային խաղացողները անցնեն գործողությունների, օրինակ՝ պատժամիջոցներ կիրառելուն, դրանից կտուժի ոչ միայն ՌԴ-ն, այլեւ Հայաստանը՝ որպես ռազմավարական դաշնակցի հետ հազարումի թելերով կապված պետություն։ Իսկ թե ինչ հետեւանքներ կարող է ունենալ Ռուսաստանի տնտեսական եւ քաղաքական հյուծումը՝ Հայաստանում պետք է, որ լավ հասկանան, բայց միեւնույն ժամանակ չգերագնահատեն մեր անվտանգության երաշխավորի դերը։

Այսօր րոպե առ րոպե աշխարհի քաղաքական քարտեզը վերաձեւումների է ենթարկվում։ Բոլորին, իհարկե, հետաքրքրում է, թե ինչ կլինի հետո եւ ինչ կարող է անել Հայաստանը այս իրավիճակում։ Սակայն, Հայաստանը միջազգային դեպքերի հորձանուտում շատ փոքր օղակ է որեւէ բան անելու, որեւէ իրավիճակից օգտվելու կամ չօգտվելու համար։ Լավագույնս, որ կարող ենք անել, թերեւս դեռ սպասել, ոչինչ չանել, որովհետեւ ոչինչ դեռ հայտնի չէ, հետեւաբար՝ էմոցիոնալ եւ չհաշվարկված որոշումները կարող են վնասել մեր երկրին, իսկ առանց այդ էլ ծանր իրավիճակում հայտնված Հայաստանի համար աշխարհաքաղաքական դերակատարների հետ հարաբերություններում «խաղեր տալը» կարող է թանկ նստել։ Հետեւաբար՝ ճիշտ բանաձեւը այս իրավիճակում սպասել, հետեւել եւ քննարկել, չէ՞ որ երբ Արցախում մեր զավակները, եղբայրներն էին զոհվում, աշխարհը եւս սպասում էր՝ պարբերաբար մտահոգվելով։

Տպավորություն է, որ հայկական կողմը չի էլ կողմնորոշվել արտաքին վեկտորի ընտրության հարցում, հայկական 2-րդ պետության ղեկավարը՝ Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ողջունել է Դոնեցկի և Լուգանսկի անկախությունը ճանաչելու՝ Պուտինի որոշումը, իսկ Հայաստանի ԱԳՆ-ն դեռ լռություն է պահպանում։ Հայաստանում մի կողմից պրոպագանդվում է Միութենական պետության գաղափարը, մյուս կողմից խաղաղության դարաշրջանի քարոզ է արվում, մեր վաղեմի թշնամիների՝ Թուրքիայի, Ադրբեջանի կողմից դրական ազդակներ որսում, Երեւանում հյուրընկալում ադրբեջանցի պատգամավորների եւ այլն։

Ի դեպ, Դոնեցկի եւ Լուգանսկի անկախությունը ճանաչելու մասին են հայտարարել Սիրիան, Վենեսուելան, Նիկարագուան, Կուբան։
Հայկական երկու պետությունների տարբեր գործելաոճը, իհարկե, նախընտրելի չէ։ Արայիկ Հարությունյանի քայլը մի կողմից ընկալելի է որպես Արցախի ինքնորոշման իրավունքի և անկախության ճանաչման խնդրի համատեքստում, բայց մյուս կողմից էլ՝ մեծ հարց է՝ սա որքանո՞վ կօգնի կարգավորմանը, չէ՞ որ մենք քանիցս տեսել ենք միջազգային հանրության երկակի ստանդարտները ազգերի ինքնորոշման իրավունքի մասով՝ Կոսովո, Ղրիմ...տեսել ենք Ստեփանակարետի հրապարակում կազմակերպված համերգը եւ դրանից հետո Արցախում տեղի ունեցած պատերազմները եւ մինչեւ օրս չկարգավորված հարցը։

Այնպես որ այս դեպքերից հետո չշտապելը, չոգեւորելը գոնե պետք է սերտած լինեինք։ Ի դեպ, երեկվա դեպքերի ֆոնին Պուտին-Փաշինյան հեռախոսազրույց է տեղի ունեցել եւ առաջիկայում Հայաստանի վարչապետը պաշտոնական այցով մեկնելու է Մոսկվա։
Բայց անգամ այս հանգամանքից պետք չի ոգեւորվել եւ կարծել, թե Ռուսաստանի համար անփոխարինելի եւ թանկ գործընկեր ենք։ Ռուսաստանը իր սիրախաղը շարունակում է նաեւ մեր թշնամու հետ, փետրվարի 21-ից մինչեւ մարտի 1-ն ընկած ժամանակահատվածում Մոսկվայում ընթանում են ռուս-ադրբեջանական դիվանագիտական հարաբերությունների 30-ամյակին նվիրված մշակութային միջոցառումներ, իսկ այս շաբաթ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւն աշխատանքային այցով գտնվում է Մոսկվայում, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի միջև դաշնակցային փոխգործակցության մասին հռչակագիր են ստորագրում։

Այս թեմայով Հայ մամուլի ազատության վախճանը. Առաջարկվող փոփոխությունը հակասում է Սահմանադրությանը եւ Կոնվենցիային Երբ հավաքականի պարտությունից ավելի շատ ենք նեղվում, քան թշնամու Փառուխ ներխուժումից Հոգնության գաղտնիքը. երբ անոմալ երեւույթները դառնում են նորմալ, մարդիկ դադարում են զարմանալ եւ զայրանալ, զգալ եւ ապրել Ելք կա. ընտրված համայնքապետերին պաշտոնազրկելու պայքարը նոր հորիզոններ է նվաճում Ժողովրդավարության բաստիոն կառուցելու ճանապարհին նախ ձնամաքրման աշխատանքները կազմակերպեք