Բա ճնշումը պոզով-պոչո՞վ է լինում. Գործադիրը, օրենսդիրն ու ԲԴԽ-ն՝ ընդդեմ դատավորների

Դատական համակարգի նկատմամբ ճնշումները այլեւս կլինեն «օրինական, չափավոր», օրենսդիր մարմինը քիչ առաջ իրականացրած քվեարկությամբ որոշեց «ճնշողներին» ազատել լրացուցիչ քաշքշուկից, դժվարություններից, իսկ «ճնշվողներին» էլ՝ ավելորդ պատրանքներից, ակնկալիքներից։
Եւ այսպես, ՔՊ-ական պատգամավորներ Վլադիմիր Վարդանյանի և Վահագն Հովակիմյանի հեղինակած ««ՀՀ դատական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին», ««ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքում» լրացումներ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի փաթեթով թույլատրվում է, որպեսզի ԲԴԽ նիստերին քվորում լինի 6 անդամի առկայության դեպքում նախկին 7-ի փոխարեն: 5-ի կողմ քվեարկության արդյունքում էլ դատավորների նկատմամբ իրավական գործընթացներ կիրականացվեն:

Նախկին կարգավորմամբ՝ որպես դատարան հանդես գալու դեպքում, Բարձրագույն դատական խորհրդի նիստն իրավազոր էր անդամների ընդհանուր թվի առնվազն երկու երրորդի ներկայության դեպքում: ԲԴԽ-ն, ըստ Սահմանադրության, ունի 10 անդամ, որից 5-ը՝ իրավաբան-գիտնականները ընտրվում են ԱԺ-ի կողմից, իսկ մյուս 5-ը դատավորներ են՝ ընտրվում են դատավորների ժողովի կողմից։
Այսինքն՝ իշխող քաղաքական կուսակցությունը հեշտացրել է իր կողմից ընտրված իրավաբան-գիտնականների գործը, որ այսուհետ որեւէ դատավորի նկատմամբ քրեական հետապնդում սկսելու, կալանավորելու համաձայնություն տալիս այս ու այն կողմ չընկնեն, չսկսեն դատավորներին համոզել, խնդրել, սպառնալ քվեարկել, դատախազությունը միջնորդությունները ներկայացնի, իրենք էլ արագ-արագ հաստատեն ու անցնեն առաջ։ Այդպես անցանկալի դատավորներից ազատվելու ճանապարհը կլինի հեշտ եւ արագ։

Հիմա այս ֆոնին ԲԴԽ նախագահի ժամանակավոր պաշտոնակատարի հայտարարությունը ինքնախոստովանություն է։ «Ես տեսնում եմ, որ գործադիրը ամեն ինչ անում է, որ դատավորների ծանրաբեռվածությունը թեթևանա, գործադիրը ո՞ւմ միջոցով պետք է ճնշի, գործադիրը կարող է ճնշել միայն ԲԴԽ-ի միջոցով։ Եթե ահազանգ կա, որ որևէ դատավորի վախեցրել են կամ ահաբեկել, դատավորները պարտավոր են անմիջապես դիմել ԲԴԽ, ես չեմ պատկերացնում, թե ուրիշ ինչպես պետք է ճնշի գործադիրը իշխանությունը»,-ասում է Գագիկ Ջհանգիրյանը։
Եւ նա իրավացի է, այո, գործադիրը ճնշում է դատավորներին ԲԴԽ-ի միջոցով, այս ճանապարհին նրան օգնում է խորհրդարանը՝ իրավական կարգավորումները ձեւախեղելով, օրենքները իրենց շահերին համապատասխանեցնելով, օգնում է Արդարադատության նախարարությունը, որը անթիվ, անհամար վարույթներ է հարուցում դատավորների նկատմամբ։ Իսկ ԲԴԽ-ին էլ ոչինչ չի մնում անել, քան պատժել դատավորներին՝ հայտարարել խիստ նկատողություն, կալանքի համաձայնություն տալ։ Ընդ որում՝ այս կարեւորագույն լիազորությունները «հավուր պատշաճի» իրականացնելու համար բոլոր պայմանները ապահովված են, որոշումները այսօր ընդունված փոփոխությամբ կարող են ընդունվել միայն խորհրդարանի կողմից, ավելի ճիշտ՝ իշխող քաղաքական մեծամասնության կողմից ընտրված իրավաբան-գիտնականների միջոցով։

Հիմա Ջհանգիրյանի ինքնախոստովանության երկրորդ մասի մասով՝ եթե գործադիրը ճնշում է ԲԴԽ-ի միջոցով եւ այս շղթայի մեջ մյուս ատյանները, մարմինները միայն երկրորդ պլանի դերասան են, դատավորի լիազորությունը կասեցնող, դադարեցնողը, նրա նկատմամբ իրավական գործընթաց սկսելու որոշման համաձայնություն տվողը ԲԴԽ-ն է, ինչո՞ւ եւ ինչպե՞ս պետք է դատավորները դիմեն ԲԴԽ-ին։ Այդ նույնն է, որ քեզ սպանողին, քո նկատմամբ բռնություն գործադրողի խնդրես քեզ պաշտպանել։
Քանի-քանի ահազանգեր, նամակներ, գրություններ են հնչեցրել դատավորները, դիմել ԲԴԽ-ին, իրենց մտահոգությունները հայտնել եւ ինչ է արել այդ կառույցը, որ հարցն է լուծել՝ դատավորների շահերից ելնելով, ինչ է արել դատավորների անկախությունը երաշխավորելու համար, բացի ճնշելուց, ճնշմանը մասնակից լինելուց։

Հիմա եթե ԲԴԽ նախագահի ժամանակավոր պաշտոնակատարը չի պատկերացնում, թե ինչպես կարող է գործադիրը ճնշել դատավորներին ԲԴԽ-ի միջոցով, օրինակների պակաս չկա։ Արդարադատության նախարարության ձեռքով վարույթներ հարուցել եւ ուղարկել ԲԴԽ, քանի տոկոսն էլ բավարարվի՝ էլի լավ է։ Դատախազության, ԱԱԾ-ի միջոցով քրեական գործեր հարուցել դատավորների նկատմամբ, դիմել ԲԴԽ լիազորությունները դադարեցնել։ ԱԺ-ի միջոցով օրենսդրական փոփոխություններ անել, որ որեւէ օրենք, նորմ չխոչընդոտի ամենանիրական ցանկությունների իրականացումը։ Քրեական գործեր հարուցել, առգրավվել էլեկտրոնային մակագրման համակարգը, որպեսզի կարեւորագույն գործերը քննեն յուրային դատավորները։ Իսկ այս ամենի արդյունքում ունենք լիազորությունները դադարեցված, խիստ նկատողություններ ստացած, ընդդիմադիր գործչին կալանքից ազատելուց հետո կալանավորվող դատավոր...այսքանից հետո որեւէ մեկի մոտ հարց առաջանում է, թե ինչպես են ճնշումները իրականացվում եւ այս գործընթացում ինչ մասնակցություն ունի ԲԴԽ-ն՝իր լավագույն հնգյակով։ Ինչպես կասեր դասականը՝ բա ճնշումը պոզով, պոչով է լինում։