Ով եւ ինչպես է վերահսկելու ՊՇՌ թեստով մուտքը ժամանցի վայրեր կամ երբ ռեստորան գնալիս ուսանողը վարակի աղբյուր է, իսկ դասի գնալիս, տրանսպորտից օգտվելիս՝ ոչ
Խմբագրական
Երեկ Առողջապահության նախարարությունը հերթական «խոստումնալից» սահմանափակումների մասին ավետեց։ Թեեւ կորոնավիրուսով վարակվելու թվերը անհամեմատ նվազել են՝ հասնելով մի քանի հարյուրի շեմը, նվազել են նաեւ մահվան դեպքերը, այժմ դրանք չեն գերազանցում մեկ տասնյակը, բայց ամեն դեպքում Առողջապահության նախարարությունը մտահոգ է եւ նորանոր սահմանափակումներ է ներմուծում մեր կյանք։
Իհարկե, բոլորովին այլ հարց է, որ նախորդ սահմանափակումները երբեք էլ չեն գործել հավուր պատշաճի, նախ, որովհետեւ դրանք հանգամանալից չեն ներկայացվել հանրությանը, երկրորդ՝ հաճախ այդ որոշումների կայացումը բազմաթիվ հարցեր, հակասություններ է առաջացրել եւ երրորդ՝ մարդկանց համար այդ սահմանափակումները անիմաստ են եղել։ Փաստացի իշխանությունը չի կարողացել կարճ, կոնկրետ ամենապարզ ճշմարտությունները հասցնել հանրությանը եւ ստիպել կամովին հետեւելու կանոններին՝ հանուն իր եւ հարազատների առողջության։ Ասվածի վկայությունը՝ դիմակահանդեսի տապալված օպերացիան է, կամավոր-պարտադիր պատվաստումները եւ թեստավորումները։
Հիմա երեկ հրապարակված որոշումը կորոնայի դեմ պայքարի կոնտեքստում թերեւս ամենաանտրամաբանականն ու հակասականն է։
Ըստ այդմ՝ ԱՆ նոր որոշման համաձայն` սրճարաններ, թատրոններ, մարզասրահներ, գրադարաններ, հյուրանոցներ և ժամանցի այլ վայրեր այցելելիս անձինք պետք է ներկայացնեն պատվաստման սերտիֆիկատ կամ ՊՇՌ բացասական արդյունքով 72 ժամ վաղեմության թեստ կամ հակամարմինների առկայության մասին 24 ժամ վաղեմության տեղեկանք:
Այս որոշումը հերթական աբսուրդի թատրոնից է, որովհետեւ նախ այն մնալու է թղթի վրա, չի գործելու, պետությունը չի կարողանա տոտալ վերահսկողություն սահմանել, եւ երկրորդ՝ այս որոշումը հակասում է նախորդ որոշումներին։
Նախ, արձանագրենք, որ հերթական անգամ ենթաօրենսդրական նորմատիվ ակտով քաղաքացիների իրավունքը սահմանափակում են, նոր պարտականություն են սահմանում եւ հայտնի չէ՝ սանկցիա կա, չկա, կիրառողը ով է...։
Երկրորդ՝ որեւէ իրավական ակտ ընդունելիս կարեւոր է, թե դա ինչ նպատակի է ծառայելու, ինչ խնդիր է լուծելու։ Հիմա քանի որ պետությունը չի կարող բացեիբաց հայտարարել, որ այսպես ստիպում են բոլորին պատվաստվել, պետք է դա գեղեցիկ փաթեթավորմամբ ներկայացնեն, թե այս նոր որոշմամբ նպաստում են վարակի տարածումը կանխելուն։ Նպատակը ազնիվ է, իհարկե, առողջությունը ամենաթանկն է, ավելին՝ Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիան նույնիսկ օրինական ձերբակալում եւ կալանավորում է նախատեսում վարակիչ հիվանդություններ տարածողներին։ Բայց աբսուրդն այն է, որ վարակի տարածման թիվ մեկ աղբյուրը տրանսպորտն է, որից օգտվելու համար փաստորեն թեստի բացասական պատասխան պետք չէ։ Աբսուրդն այն է, որ ուսանողները համալսարան գնալիս ազատված են թեստավորման պահանջից, բայց եթե հանկարծ որոշեն գնալ թատրոն, կինո, ռեստորան, արդեն կարգավիճակի փոփոխություն է տեղի ունենում, դառնում են վարակ տարածող, հետեւաբար՝ պետք է թեստի բացասական պատասխան ներկայացնեն։
Բնականաբար, այս որոշումը անհնար կլինի վերահսկել, քանի որ այդքան ռեսուրս չկա, բայց այս որոշումը կդառնա մահակ տնտեսվարողներին տուգանելու, պետբյուջե մուտքեր ապահովելու համար։ Ընդ որում՝ սա կգործի ընտրովի՝ տուգանողի ճաշակին կամ քիմքին համապատասխան՝ ստեղծելով կոռուպցիոն ռիսկեր։
Երրորդ՝ այս որոշումը թեեւ առողջապահական որեւէ նպատակի չի ծառայելու, այսինքն՝ վարակի տարածումը չի կանխելու, մարդկանց առողջության պահպանմանը չի նպաստելու, խնդրահարույց է մարդկանց համար անհարմարություններ, լրացուցիչ հոգսեր ստեղծելու, իսկ տնտեսվարողների համար՝ վնասներ, կորուստներ ունենալու տեսանկյունից։
Փաստացի՝ կլինեն տնտեսվարողներ, որոնք կփորձեն հավատարիմ լինել որոշմանը եւ կկորցնեն հաճախորդներ՝ կրելով վնասներ։ Նրանցից ոմանք ռիսկի կդիմեն՝ խախտելով որոշումը, բայց միեւնույն ժամանակ կհայտնվեն տույժ, տուգանքների ենթարկվելու ռիսկի տակ։ Մեծ հոգսի տակ են ընկնում նաեւ քաղաքացիները, կորոնավիրուսը, իսկապես, փոխում է մեր կյանքը, եւ այսուհետ որեւէ հարսանիք, ծնունդ, միջոցառում հրավիրվելուց առաջ ոչ թե պետք է շտապել համապատասխան զգեստ գնալ, վարսավիրանոց գնալ, այլ ուղիղ լաբորատորիա՝ թեստավորման, ընդ որում՝ միջոցառմանն էլ ստիպված ուշացած պետք է ներկայանալ մինչեւ թեստի պատասխանը ստանալը։ Կամ էլ հրավիրող կողմը բացի այլեւայլ ծախսերից նաեւ պետք է հոգա հյուրերի թեստավորման բեռը, չէ՞ որ Անահիտ Ավանեսյանն ՍԴ որոշումից հետո, երբ հակասահմանադրական էր ճանաչվել աշխատողը իր հաշվին թեստավորվելու պահանջը, ասել էր, որ թե հարազատը կարող է վճարել թեստի գումարը։
Այնպես որ գտնենք մեր թեստի գումարի վճարողին, մեզ ռեստորան հրավիրողին եւ շարունակենք վայելել կյանքը մինչեւ նոր սահմանափակումներ կամ դատարանի կողմից դրանց վերացում։