Ի դեպ. ՌԴ, ՀՀ եւ Ադրբեջանի ղեկավարների հանդիպման գնահատականների մասին
Ի դեպԻ դեպ, Հայաստանի, Ռուսաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների՝ նախօրեին Մոսկվայում կայացած հանդիպումից հետո հայ քաղաքական ու քաղաքագիտական միտքը զբաղված է այսպես կոչված՝ արդյունքները ամփոփելով։Հատկանշական է, որ բոլորը նայել տեսել են նույն հանդիպումը, կամ հանդիպումները՝ եռակողմ ու երկկողմ ձեւաչափերով, ընթերցել են հայտարարության նույն տեքստը, սակայն մեկնաբանություններն ու եզրակացությունները խիստ են տարբեր։
Հիշեցնեմ, ստորագրված ու հրապարակված եռակողմ հայտարարությամբ նախատեսվում է բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակում։ Իշխանական գործիչները գտնում են, որ ապաշրջափակումը բխում է Հայաստանի շահերից, քանի որ դրա իրականացման դեպքում կվերականգնվի նաև մեր երկաթուղային կապը Իրանի և Ռուսաստանի հետ, ինչը նոր տնտեսական հնարավորություններ կարող է ստեղծել Հայաստանի համար։
Եվ ուրեմն՝ սա դիվանագիտական հաջողություն է։ Մյուս կողմը ճիշտ հակառակն է պնդում` տարածաշրջանում տնտեսական, առեւտրային եւ տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման, սահմանների բացման արդյունքում վտանգվելու է Հայաստանի տնտեսական անվտանգությունը։ Ավելին, պետք է շտապ քայլեր ձեռնարկել թուրքական եւ ադրբեջանական ապրանքների մուտքը հայկական շուկա կանխելու համար։Բայց սա դեռ ամբողջը չէ։Ինչպես ասում են, չմոռանանք ինչի համար էինք հավաքվել։ Հանդիպումից առաջ հայկական կողմը հայտարարել էր, թե մեզ համար անկյունաքարային եւ սկզբունքային է գերիների վերադարձի, ադրբեջանցիների թիկունքում մնացած մեր զինվորների որոնողափրկարարական աշխատանքների, զոհվածների մարմինների հայտնաբերման, անհետ կորածների ճակատագիրը պարզելու խնդիրը: հայտարարվել էր, որ առանց այս հարցերի լուծման կամ էական առաջընթացի չափազանց դժվար կլինի տնտեսական օրակարգի արդյունավետ քննարկումը։ Արդյունքում՝ գերիների հարցը չլուծվեց, իսկ ապաշրջափակման ու տնտեսական հարցերը լավ էլ արդյունավետ քննարկվեցին ու ամրագրվեցին հայտարարության մեջ։
Ու հայտարարությունից հետո արդեն անիմաստ է խոսել այն մասին, թե հայկական կողմը դեռեւս կարող է ռազմագերիների հարցը ձեւակերպել որպես նախապայման՝ այս նոր հայտարարությամբ նախատեսված որեւէ քայլ անելու դիմաց։Ու նաեւ որպես քար սրտի մխիթարանք է հնչում այն միտքը, թե, ճիշտ է, հնարավոր չի եղել կոնկրետ արդյունքի հասնել, սակայն ռուսական կողմը պաշտպանում է Հայաստանի դիրքորոշումն այս հարցում։ Ճիշտն ասած՝ չզգացվեց։
Միակ շատ թե քիչ սփոփիչ բանն այն էր, որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ի տարբերություն Իլհամ Ալիեւի, ում համոզմամբ ղարաբաղյան հակամարտությունն այլեւս անցյալում է, հայտարարեց, հակամարտությունը, մասնավորապես Արցախի կարգավիճակի հարցը դեռևս լուծված չէ։Եւ որ Հայաստանը պատրաստ է շարունակել բանակցությունները ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում։